Co to serwer DNS?

Skrót DNS oznacza Domain Name System. W dużym uproszczeniu jest to system, który tłumaczy przeglądarce nazwy adresów domenowych na adresy IP docelowych serwerów. Definicja DNS server wyjaśnia więc, w jaki sposób po wpisaniu adresu witryny w pasku przeglądarki dochodzi do jej otwarcia – i to zaledwie w kilka chwil. Można bez żadnych wątpliwości powiedzieć, że jest to element niezbędny do działania sieci. Stanowi wręcz jej fundament, ponieważ bez niego korzystanie z Internetu byłoby niemożliwe. Co jeszcze warto wiedzieć o serwerach DNS z perspektywy standardowego użytkownika?

Serwer DNS – co to jest? Definicja pojęcia

DNS (skrót od Domain Name System) jest protokołem, którego główne zadanie polega na tłumaczeniu nazw domen na dane liczbowe, czyli adresy IP. Słowne nazwy domen są łatwe do zapamiętania dla nas – użytkowników sieci, za to dane liczbowe są czymś zrozumiałym dla komputerów (serwerów docelowych). Opisując definicję DNS, można więc zauważyć, że przypomina to działanie tradycyjnej książki telefonicznej.

W jednym i drugim przypadku do określonych imion oraz nazwisk przypisuje się jakieś dane liczbowe – w książce będą to numery telefonu. W związku z tym DNS jest wielką bazą danych, które znajdują się w rekordach użytkowanych przez ludzi z całego globu.

Jak działa DNS: cały proces krok po kroku

Całe działanie DNS opiera się na kilku etapach. Pierwszy z nich to oczywiście działanie ze strony samego użytkownika – osoby wpisującej nazwę domeny w pole adresu przeglądarki. Może być to np. rapiddc.pl. Następnie system komunikuje się z lokalnym serwerem DNS – dostarcza do niego prośbę o przetłumaczenie nazwy domeny na adres IP, czyli wspomniane wcześniej dane liczbowe, które są zrozumiałe dla komputerów. Ten lokalny serwer wysyła zapytanie o nr IP do jednego z trzynastu głównych serwerów na świecie, czyli tak zwanych root-servers.

W kolejnym kroku działa już serwer główny. Przekazuje on informację o adresie IP (lokalizacji) serwera, na którym znajdują się witryny www z końcówką danej domeny. W podanym przykładzie rapiddc.pl będzie to końcówka .pl. Dalszy etap polega na dostarczeniu przez serwer DNS informacji zwrotnej do naszego komputera (przeglądarki użytkownika), czyli numeru IP dla wpisanej domeny. I wreszcie, finalnie, komputer nawiązuje połączenie z tym adresem IP, dzięki czemu może wyświetlić zawartość wyszukiwanej strony internetowej.

Oczywiście cały ten proces jest ekspresowy i trwa dosłownie kilka chwil. Dzięki temu działanie serwera DNS jest praktycznie niezauważalne.

Najlepsze serwery DNS – co wpływa na ich szybkość?

Co ma wpływ na to, jak szybko odpowiada serwer DNS? Zazwyczaj decyduje o tym odległość komputera od serwera docelowego. Czas działania ma więc związek z szybkością odnalezienia danego adresu IP przez konkretny serwer. Poza tym opóźnienia mogą być spowodowane skomplikowaną strukturą niektórych stron internetowych. Wiele współczesnych witryn posiada odnośniki np. do serwisów społecznościowych. W efekcie serwer DNS musi przetłumaczyć adresy kilku różnych domen, przez co witryna ładuje się wolniej.

Jaki serwer DNS będzie dobry? To zależy od potrzeb konkretnej witryny. W sytuacji, w której ładowanie jest zbyt wolne, warto rozważyć zmianę serwerów DNS na szybsze i pozwalające na swobodne łączenie komputera z serwerem zlokalizowanym w niedużej odległości.

Rodzaje zapytań i serwerów DNS. Czym się różnią?

Serwery DNS dzielą się na serwery domeny głównej oraz autorytatywne. Serwery domeny głównej typu root to 13 głównych DNS-ów, które znajdują się na całym świecie. Komputer użytkownika nawiązuje połączenie z tym, który jest najbliżej. Drugi rodzaj to serwery autorytatywne, czyli lokalne serwery przechowujące aktualne dane na temat komputerów w konkretnej domenie. Dzielą się na DNS Master Server, czyli główny serwer z informacjami na temat konfiguracji domeny, oraz na DNS Slave Server, a więc serwer wtórny, automatycznie pobierający dane zapisywane w DNS po każdej aktualizacji zawartości danej domeny.

Za to zapytania DNS dzielą się na iteracyjne (niewymagające od serwera łączenia się z innymi serwerami, gdy serwer nie zna adresu IP domeny) oraz rekurencyjne (wymagające od serwera wyszukania informacji na temat domeny albo przesłania informacji o błędzie).

Co to znaczy, że serwer DNS nie odpowiada?

Komunikat, że serwer DNS nie odpowiada, oznacza, że z jakiejś przyczyny nie można wejść na daną stronę. Najczęstsze powody takiego błędu to awaria routera, problemy ze strony dostawcy internetowego, czy uszkodzenia sterownika. Czasem przyczyną może być nawet zbyt silny antywirus. Oczywiście sposoby radzenia sobie z tym problemem będą różne – czasem trzeba ponownie uruchomić router, innym razem wyłączyć antywirusa, zaktualizować sterowniki, a czasem zmienić ustawienia serwera DNS. Wszystko zależy od konkretnej sytuacji, dlatego warto przeanalizować różne warianty i sprawdzić, który z nich może występować właśnie w naszym przypadku.