Co to jest .htaccess? Jak go używać?

Może to brzmieć bardzo skomplikowanie i wydawać się nieprzydatne dla zwykłego użytkownika strony, jednak dla webmasterów to niezwykle ważne narzędzie. O czym mowa? O .htaccess, które w jednym pliku skupia bardzo dużą liczbę niezwykle przydatnych funkcji dla osób, które zarządzają stroną internetową. Dzisiaj kompleksowo zajmiemy się tym tematem, wyjaśnimy znaczenie, a także zastosowanie w praktyce tego pliku.

Czym jest .htaccess?

Najprościej rzecz ujmując, jest to plik konfiguracyjny stworzony dla serwera Apache, choć obecnie możliwości jego zastosowania są znacznie większe, w którym zostają zawarte najważniejsze reguły, decydujące o działaniu witryny. Korzystanie z niego jest właściwie niezbędne wtedy, gdy korzystasz z hostingu – podczas posiadania własnego serwera raczej będziesz stosować własne pliki konfiguracyjne. Zazwyczaj także jest on umieszczany w katalogu głównym, gdyż w ten sposób najłatwiej można z niego korzystać.

Kiedy można wykorzystać .htaccess?

Możliwości zastosowania pliku .htaccess są bardzo szerokie, dlatego też jego wykorzystanie jest tak potrzebne i jednocześnie powszechne. Jedną z najczęściej stosowanych opcji są przekierowania ze względu na błąd 301. Dzięki temu można łatwo przenieść użytkownika na właściwą stronę internetową, na której znajdzie informację, której szukał. Daje to również o wiele większe możliwości pod względem przekierowania, gdyż nie tylko można zastosować ten plik wobec przejścia na podstronę na własnej witrynie, ale także przekierować użytkownika na zupełnie inną domenę.

Do innej możliwej do wykorzystania funkcji należy też możliwość zablokowania konkretnych IP, a także opcja tworzenia przyjaznych adresów URL. To nie tylko spore ułatwienie dla osób odwiedzających Twoją witrynę, ale też czynnik, które może pozytywnie wpłynąć na jej ocenę przez algorytmy Google’a. Poza tym warto również wspomnieć o kilku innych, przykładowych opcjach zastosowana pliku konfiguracyjnego .htaccess. Na wiele propozycji składają się, chociażby:

• zmiana wersji PHP,
• ustawienia strony startowej,
• zmiana wyglądu adresu www,
• przyspieszenie ładowania strony.

Jak zastosować .htaccess?

Utworzenie tego pliku nie jest skomplikowanym procesem, ale trzeba pamiętać o kilku ważnych zasadach. Przede wszystkim istotne jest to, że używamy w tym celu właściwego edytora tekstowego. W tej sytuacji musi to być aplikacja, która pozbawiona jest dodatkowego formatowania. Przykładowymi opcjami są w tym wypadku notatnik czy Notepad ++, które są najlepszym wyjściem przypadku systemu operacyjnego opartego na Windowsie. Ważną informacją jest również wykorzystanie właściwego kodowania. W przypadku tworzenia pliku konfiguracyjnego .htaccess takim wyborem powinno być UTF-8.

Kolejnym krokiem jest umieszczenie pliku .htaccess na serwerze. Trzeba przy tym pamiętać o włączeniu opcji pokazywania ukrytych plików, gdyż w innym wypadku nasza dalsza praca nie będzie możliwa. Czasami przydatne może być również nazwanie go inaczej niż domyślnie – przydaje się to wtedy, gdy konieczne jest szczególne zabezpieczenie naszych danych na serwerze. Warto także pamiętać o tym, że aby uzyskać zakładany efekt, nie możesz umieścić go w dowolnym miejscu na serwerze. Plik .htaccess powinien znajdować się w katalogu głównym, zaraz obok pliku index.html. Dzięki temu będzie on działał zarówno na katalog główny, jak i wszystkie foldery podrzędne. Samo tworzenie kolejnych reguł nie należy do szczególnie trudnych zadań – wystarczy w poszczególnych wierszach umieszczać reguły, dodając przed nimi znak #.

Dodatkowe ułatwienie – generator .htaccess

Mimo że tworzenie reguł w pliku konfiguracyjnym .htaccess nie jest zadaniem szczególnie skomplikowanym, osoba początkująca może mieć pewne problemy ze swobodnym i szybkim korzystaniem z jego możliwości. W tym celu można skorzystać z wygodnego narzędzia pomocowego, jakim jest generator .htaccess. Wystarczy wtedy jedynie ustalić wszystkie najważniejsze założenia, które chcesz, aby zostały spełnione, a program wykona wszystko za Ciebie, bez konieczności wpisywania mniej lub bardziej skomplikowanych formuł. Dzięki temu korzystanie z tego pliku jest jeszcze prostsze.

Przekierowanie 301

Przejdźmy do szczegółowego omówienia poszczególnych reguł, które można wykorzystać wraz z plikiem konfiguracyjnym .htaccess. Pierwszą z nich jest przekierowanie 301, które pełni istotną funkcję przy pozycjonowaniu strony internetowej – dzięki temu można uniknąć wchodzenia przez użytkowników na niedziałające witryny, co nie byłoby korzystne z punktu widzenia algorytmów Google’a. Wykorzystywany do tego jest moduł mod_rewrite, który przybiera w praktyce postać komendy „Rewrite Engine On”. Trzeba także pamiętać o tym, że przekierowanie 301, w odróżnieniu od opcji 302, ma charakter stały.

Blokowanie adresów IP

Nie jest to może funkcjonalność należąca do tych najprzyjemniejszych, jednak czasami bywa niezbędna do prawidłowego funkcjonowania witryny. Niekiedy jest ona przydatna, gdy mamy do czynienia z botami, które próbują zaszkodzić naszej stronie internetowej. Wpisanie odpowiedniej formuły oraz oczywiście konkretnych adresów IP powinno pomóc w pozbyciu się niechcianych użytkowników.

Tworzenie przyjaznych adresów URL

Swoją stronę internetową tworzysz z pewnością z myślą o użytkownikach – tych realnych, którzy będą chcieli korzystać z Twoich usług czy kupować produkty, ale także o botach, które przemierzają Internet, aby oceniać witryny i je odpowiednio pozycjonować. Jedna i druga kategoria użytkowników nie lubi długich, nieprzystępnych adresów URL, dlatego też tworzenie przyjaznych linków jest korzystne dla webmasterów pod każdym względem. Tutaj także, podobnie jak w przypadku przekierowania 301, niezbędne jest zastosowanie komendy „Rewrite Engine On”. Następnie powinno wpisać się właściwy kod oraz adres URL, który chcemy zamienić w przyjazny. Po wykonaniu tego działania adres naszej podstrony będzie wyglądał zdecydowanie lepiej.

Zmiana wersji PHP

Przejście na inną wersję PHP nie jest trudnym zadaniem, choć w szczegółowych krokach postępowania jest uzależnione od tego, z jakiego hostingu korzystasz. W każdym przypadku może się to nieco różnić, dlatego warto dokładnie zorientować się u swojego dostawcy, na jakich zasadach możliwa jest zmiana wersji PHP. Ogólnie rzecz biorąc, polega ona na wpisaniu jednej, konkretnej komendy, która będzie zawierała wersję, z której chcesz od tego momentu korzystać.

Ustawienia strony startowej

Niekiedy może zdarzyć się sytuacja, że przeglądarka ma do wyboru kilka podstron, które mogą uchodzić za tę główną i w zależności od jej wersji, będzie wyświetlać się odmienna, ale niekoniecznie zgodna z naszym wyborem. W takiej sytuacji możesz „pomóc” przeglądarce, wybrać tą właściwą. W pierwszej kolejności powinieneś zastosować w pliku .htaccess komendę „#Ustawienie strony głównej”. W drugiej kolejności musisz wskazać, jaka podstrona ma być wyświetlana jako pierwsza. Przykładowa formuła w takiej sytuacji będzie wyglądać następująco: „DirectoryIndex”, a następnie musisz wskazać podstronę, która ma wyświetlać się jako główna lub wskazać kolejność ich wyświetlania po kolei.

Przyspieszenie ładowania strony

Istotnym czynnikiem dla algorytmów Google’a, ale także dla wielu użytkowników sieci, jest szybkie ładowanie strony, szczególnie w przypadku wersji mobilnej. Mówi się, że brak załadowania się strony w ciągu 3 sekund może w poważny sposób wpłynąć na jej ranking, a jednocześnie skutecznie zniechęcić użytkowników do jej odwiedzania. Dlatego też tak ważne jest zadbanie o to, żeby Twoja strona ładowała się możliwie jak najszybciej. Jedną z możliwości pomagających osiągnąć zadowalające działanie witryny jest zwiększenie kompresji. Można do tego użyć, chociażby zainstalowania i wdrożenia na serwerze dwóch funkcji: Gzip lub Brotli. Dzięki temu można uzyskać szybsze ładowanie strony nawet na poziomie 20-30% od wartości wyjściowej.

Korzystanie z .htaccess a SEO

Zastosowanie pliku konfiguracyjnego .htaccess nie tylko ułatwia zarządzanie witryną oraz wpływa na prostotę korzystania z niej przez użytkowników. To także możliwość różnorodnego usprawnienia jej pod kątem SEO. Wprowadzenie odpowiednich ułatwień może znacząco wpłynąć na jej ranking, w czym pomoże wpisywanie się w oczekiwania poszczególnych algorytmów Google’a. Wiele tworzonych reguł ma bezpośrednio przełożenie na SEO, dlatego też za jednym działaniem można wypełnić różne cele.

Korzystne z punktu widzenia pozycjonowania strony internetowej jest opisane już wcześniej tworzenie za pomocą .htaccess przekierowań 301 czy 302, przygotowywanie przyjaznych adresów URL, a także opisane tuż powyżej przyspieszenie ładowania strony. Korzystnie na SEO można jednak wpływać jednak również inne sposoby. Należy do nich, chociażby przekierowanie na bezpieczną, zawierającą certyfikat SSL wersję strony HTTPS. Pozytywny wpływ na ranking witryny może to mieć dzięki zwiększeniu jej wiarygodności oraz poczuciu bezpieczeństwa użytkowników, którzy nie muszą czuć zagrożenia zainfekowaniem ich komputera.

Podsumowanie

Stosowanie w trakcie przystosowywania do własnych potrzeb pliku konfiguracyjnego .htaccess daje wiele różnorodnych korzyści. Można w ten sposób zastosować wiele reguł, które ułatwią funkcjonowanie witryny, a jednocześnie usprawnią jej działanie dla wchodzących na nią użytkowników. Poza tym są one również bardzo korzystne pod względem spełniania zasad SEO, którymi kierują się algorytmy Google’a. Dzięki temu ranking Twojej strony internetowej może być znacznie wyższy niż wtedy, gdy nie zastosujesz się do tych możliwości.

Przykładowe opcje, z których możesz skorzystać, to chociażby przyspieszenie ładowania strony, tworzenie przyjaznych adresów URL, a także ustawianie przekierowań 301 oraz 302. Możliwych do wykorzystania funkcji jest jednak znacznie więcej, dlatego warto zagłębić się w temat, by móc korzystać z pełni możliwości pliku .htaccess. Warto także dodać, że korzystanie z tego pliku i jednocześnie tworzenie formuł nie jest skomplikowane, ale jeśli nie chcesz tego robić, masz w zanadrzu rozwiązanie, które Ci w tym pomoże. Użycie specjalnego generatora rozwiąże wszystkie problemy, a Tobie pozwoli bez problemu ustawić potrzebne reguły.